W ostatnim czasie ogrody deszczowe stały się bardzo popularne. Wszystko to za sprawą zwiększającej się świadomości człowieka o wykorzystywaniu źródeł energii. Także korzyści jakie płyną z takich rozwiązań przekonują, że warto zainwestować w nie czas. Ogrody deszczowe zakładane są zarówno na prywatnej działce jaki i w przestrzeni miejskiej. Z takiego rozwiązania skorzystało między innym miasto Gdańsk, które w swojej miejskiej infrastrukturze znalazło miejsce na tego typu budowlę. Projekt miał pokazać jak w prosty sposób zagospodarować wodę opadową a jednocześnie zachęcić mieszkańców do budowania własnych ogrodów i stosowania takich rozwiązań.
Czym jest ogród deszczowy?
Najprościej ujmując jest to nieskomplikowana i efektywna instalacja. Gromadzi i wykorzystujące wodę opadową, czyli deszczówkę trafiającą do niej bezpośrednio lub pochodzącą z powierzchni nieprzepuszczalnych tjk. dachy, chodników, czy przydomowych parkingów.
Stworzenie ogrodu deszczowego, to nasadzenie roślin w gruncie o zwiększonej przepuszczalności i wykorzystanie roślin hydrofitowych. Rośliny hydrofitowe czyli wodnolubne, które mają zwiększoną chłonność wód opadowych. Do takich roślin należą m.in.:
- irysy,
- knieć błotna,
- krwawnica pospolita,
- żywokost lekarski,
- sadziec konopiasty,
- tatarak zwyczajny,
- strzałka wodna,
- turzyce,
- kosaćce,
- sity,
- lobelia,
- fiołki błotne,
- czy strzałki wodne.
Korzenie bądź kłącza tych roślin zatrzymują z pobranej przez siebie wody metale ciężkie i związki białkowo-tłuszczowe. Podłoże ogrodu, poprzez odpowiednie dobranie warstw piasku i żwiru, zatrzymuje zanieczyszczenia zawarte w wodzie zbieranej z powierzchni nieprzepuszczalnych.
Rodzaje ogrodów deszczowych
Zakładanie ogrodów deszczowych jest możliwe nie tylko dla posiadaczy kawałka ziemi. Ogrody deszczowe mogą powstawać również na balkonach, tarasach, czy przy piwnicznych oknach. Sposób gromadzenia i rozprowadzania wody pozwala na wyróżnienie kilku rodzajów ogrodów deszczowych, m.in.:
- ogrody deszczowe w różnej wielkości pojemnikach – woda z opadów gromadzona jest w drewnianej skrzyni lub plastikowym pojemniku, które mogą być wyniesione nad powierzchnię terenu. Przy użyciu tego rodzaju ogrodów deszczowych umieszcza się w skrzyni otwór oraz instaluje rynny rozprowadzające wodę do gruntu.
- ogrody deszczowe w gruncie– forma niewielkiego wgłębienia wykonana na poziomie gruntu, które izoluje się folią do oczek wodnych. Jego lokalizacja musi znajdować się w pobliżu rynien aby umożliwić gromadzenie wód opadowych. W przypadku tego rozwiązania nie występuje proces infiltracji wód opadowych w głąb skorupy ziemskiej. Dlatego też wymagane jest zastosowanie połączenia z kanalizacją burzowa i wbudowanie rury przelewowej w warstwie żwiru. Wszystko po to aby odprowadzać nadmiar wody. Powyżej żwiru występuje warstwa piasku, następnie ziemia wymieszana z piaskiem a wierzchnią warstwę stanowią kamienie.
- ogrody deszczowe infiltrujące wodę do gruntu– typ ogrodu zbudowany podobnie do ogrodów deszczowych w gruncie. Różni się jednak tym, że wykonujemy go bez użycia folii do oczek wodnych. Jego warstwy są bardzo drobne przez co woda szybko wsiąka do gruntu.
Zalety ogrodów deszczowych
- Zmniejszają ilość wód deszczowych spływających do kanalizacji.
- Poprawiają jakość odprowadzanych wód opadowych.
- Poprawiają estetykę otoczenia, korzystnie wpływają na wartość nieruchomości.
- Zwiększają bioróżnorodność.
Ogrody deszczowe chłoną wodę opadową o 40% lepiej niż klasyczny trawnik przez zaprojektowany system warstw o różnej przepuszczalności i chłonności wody, stopniowo oddając ją do ekosystemu.
W Polsce mamy ogromny problem z gospodarką wodną. Brakuje miejsc małej retencji, a problem suszy jest nam bliski. Zmienia się klimat, doświadczamy upałów, zim z małą ilością opadów śniegu. Towarzyszą temu coraz częściej długotrwałe susze. Tworząc ogrody deszczowe wykorzystujemy wodę opadową, która nie trafia do gruntu z nieprzepuszczalnych powierzchni, przynajmniej nie w dużej ilości. Woda opadowa, która gromadzi się na powierzchni nieprzepuszczalnej odprowadzana jest do kanałów ściekowych a z nich do rzek, które w okresie silnych deszczy tworzą zagrożenie powodziowe.
Przeciętny Polak każdego dnia zużywa średnio 150 litrów wody, z czego około 5l. tylko w celach spożywczych. Reszta wykorzystywana jest m.in. do pod podlewania ogrodu. Przy wykorzystaniu ogrodów deszczowych ilość zużywanej wody można znacznie zmniejszyć, co przyczyni się do zoptymalizowania stanu wód gruntowych.